Çeltik Kurutma Makinesi Alımı Projesi
Amasya İlinde tek çeltik üretimi yapılan yer Mülkbükü Köyümüzdür. Önceki yıllarda 4-5 köyde üretimi yapılan, ancak ürün zayiatlarının ve maliyetlerin yüksek olması, üretimin beden iş gücüne dayanması, aşırı göç verilmesi gibi nedenlerden dolayı çoğu çiftçimiz bu işi terk etmiş ve sadece Mülkbükü köyümüzde bu faaliyet devam etmiştir.
Biçerdöverle yapılan çeltik hasadı sonucu elde edilen ürünün rutubeti oldukça yüksektir. Mevsim koşullarına göre nem oranı %22’lerin üzerindedir. Ürünün uygun şekilde depolanabilmesi için nem oranı %14'de düşürülmelidir. Bölgemizde çeltik hasadına 9. Ayın (Eylül) ortalarında başlanmaktadır. Kurutma işi genelde yerde güneş altında toprak zemin üzerinde yaklaşık 4-5 günde, aralıklarla kürek veya tırmıkla karıştırılmak suretiyle sağlanmaktadır. Bu süreç içerisinde hava şartlarının kötüleşmesi durumunda kurutma süresi oldukça uzamaktadır. Yerde kurutma üründe bozulmalara, ürün kayıplarına ve düşük fiyat yapmasına sebep olmaktadır. İmkânı olan kimi çiftçilerde kurutma için il dışına çeltik ekiminin ve mekanik kurutmanın yoğun olduğu yerlere ürünlerini götürmek suretiyle kurutma yapmaktadırlar. Bu da ek maliyetler getirmektedir. Yapılan araştırmalarda elde kurutma ile çeltikte randıman %52’leri geçmemektedir. Randıman; Değirmenleme işlemi tamamlanmış 100 gram çeltikten elde edilen toplam pirinç miktarıdır. Ancak mekanik kurutma ile randıman oranı %60’ı bulmaktadır. Randıman artışı ürünün yüksek fiyat yapması anlamına gelmektedir. Değer artışının yanında, kurutma süresinin azalması, ürünün doğal hava şartlarından korunması, hızlı depolanması, bedensel iş gücünün azalması, üründe hijyenin sağlanması, kimi yabancı ot tohumlarından arındırılması gibi birçok getirisi vardır.
Bu sebeple bu ihtiyacı karşılamak için Taşova İlçe Tarım ve Orman Müdürlüğü olarak; Orta Karadeniz Kalkınma Ajansının (OKA) Kırsal Kalkınma ve Tarımda Dönüşüm Mali Destek Programı kapsamında “Çeltik Kurutma Makinesi Alımı Projesi” hazırlanmıştır. Projenin onaylanmasından sonra makine alımı için ihaleye çıkılmış ve 281.060,00 TL bedelle ihale gerçekleşmiştir. Makine bedelinin 199.815,00 TL’si OKA destekli, kalan kısmı 81.245,00 TL’si Amasya İl Özel İdare desteklidir. Proje ortağı olan Mülkbükü Köyü Muhtarlığı makinenin kurulumunun yapılacağı yeri hazır hale getirmiş, zeminin betona almış, makinenin dış şartlardan korunması için üstü kapalı bir yapı inşaa etmiş ve yaklaşık 140.000,00 TL ücret ödemiştir. 18/09/2021 tarihinde makinenin kurulumu gerçekleştirilerek mal kabulü yapılmış ve makine kurutma işlemine başlamıştır. Çeltik Kurutma Makinesi tek seferde en az 20 ton (33 m3) kurutma kapasitesine sahiptir. 2000 ton üretim kapasitesine sahip Mülkbükü köyünde şu ana kadar 300 ton kurutma işlemi gerçekleşmiştir. İlçemize ve Çeltik Üretimi yapan çiftçilerimize hayırlı olsun…Emeği geçen Ziraat Mühendisi Ertuğrul DOĞAN ve ilçe tarım müdürümüz Mustafa OKUR'a teşekkür ediyoruz.
Celal Güner
