Taşova Net | Taşova Gazetesi - Son Dakika - Taşova Haberleri -
HV
29 MART Cuma 12:40

OY MENDİL OYALI DA MENDİL

Naci Konyar
Naci Konyar
Giriş Tarihi : 09-06-2020 09:24


Sözleri Baki Süha Edipoğlu’na, bestesi Selahattin Pınar’a ait olan Türk Sanat Müziği sevenlerin zevkle dinlediği, eşlik ettiği nostaljik bir şarkı vardır; ‘Ne olur beni de alın, koynunuza hatıralar/Dolanıp kalayım biraz boynunuza hatıralar.’

Bizler eskiye özlem duyanlar ‘daüssıla erleri’ olarak işimiz hatırlamak ve hatırlatmaktır. Yaşlananlar (ki şimdilerde korona virüs dolayısıyla sık sık hatırlatıyorlar) çocukluk çağlarına sığınırlarmış.

Nostalji kavramının çekirdeği olan ‘nostas’ eski yunanca ‘dönüş’ anlamına gelir. ‘Algos’ ise ‘hüzün’ demektir. Nostalji, geriye dönme arzusundan kaynaklanan ve karşılık bulamayan bir hüzün, hatta acı çekme halidir.

Günlük hayatımızda bizleri ortaklaştıran şeyler azaldıkça aklımıza kaybettiklerimiz geliyor. Güzel mekanların, güzel zamanların, güzel seslerin, güzel lezzetlerin ve güzel adetlerin kısaca geçmişte yaşanan, bugün eksikliğini duyduğumuz tüm güzelliklerin bir vakitler sağlık hayatımızın, mutluluk ve huzurumuzun emrinde savaşan askerler olduğunun farkına yeni yeni varıyoruz.

İşte kaybettiğimiz o güzelliklerden biri’ mendil’ idi. Yeni nesil bez mendilleri bilmez. Yaşları elliyi devirenler hatırlayacaklardır. İlkokulda her sabah tırnak ve mendil kontrolü yapılırdı. Beyaz yakalı siyah önlüğümüzün cebinde her öğrencinin mutlaka yıkanmış katlanmış temiz mendili bulunurdu.

Bir de köyde yaşayan dedemin mendilini hatırlıyorum. Dört köşe büyük ebatta elini yüzünü kuruladığı havlu niyetine kullandığı, harmanda şapka, namazında takke, üzüm bağından dönüşünde file olarak kullandığı o kocaman mendilini…

Mendil, nişan ve düğünlerde genç kız çeyizlerinin vazgeçilmez eşyalarından biriydi. El emeği, göz nuru işlemeli mendiller düğünde kız evinin bir odasında duvara asılmış olarak sergilenir, ziyaretçilerin beğenisine sunulurdu.

Yine ilkokulda Ayşe Kutlu öğretmenimizin okul bahçesinde oynatmış olduğu ‘Mendil Kapmaca, kör ebe ve yağ satarım bal satarım’ gibi oyunların enstrümanıydı mendiller. Mendil süs ve temizlik eşyası olarak kullanıldığı gibi mahalli oyunlarda halay başının elinde sallanan, oyun hareketlerini yönlendiren önemli bir düğün malzemesiydi.

Aşık mendillerinin bir dili vardı. Her renk ayrı bir mana ifade ediyordu. Mendile işlenen nakışlarda sevgiyi anlatıyordu. Geçmiş zaman aşıklarının haberleşme vasıtasıydı mendiller. Sevdalıların gizli dili de denebilir mendiller için. Sevgiliye ucu yanık bir mektup göndermek onu yanarcasına sevmek manasına geliyordu. Mendil sallamanın, mendili yere bırakmanın aşık dilinde bir manası vardı. Mendil renkleri de sevda dilinde farklı anlamlar çağrıştırıyordu beyaz mendil ‘seviyorum’ Mor ‘Beğeniyorum’ pembe ‘sensiz yaşayamam’ kırmızı ‘seni bütün varlığımla seviyorum’ yeşil ‘mektubuma cevap bekliyorum’ anlamı taşıyordu.

Mendiller aşıkların tanışmasına vesile olan eşyaların en anlamlılarından biriydi. Mendil ayrıca vedalaşmanın da simgesiydi, gidenin ardından mendil sallanırdı.

Mendil deyip geçmeyelim onun üzerine nice şarkılar söylenmiş, maniler dizilmiş ve şiirler yazılmıştır;

‘Üsküdar’a giderken bir mendil buldum/Mendilimin içine lokum doldurdum’

‘Mendilimin yeşili/Ben kaybettim eşimi/Al bu mendil sende dursun/sil gözünün yaşını.’

‘Mendilimde gül oya/Gülmedim doya doya’.

‘Yar yolunu kolladım/Beyaz mendil salladım’

‘Mendilim işle yolla/işle gümüşle yolla’

Mendil özneli bu şarkılar tüm güzellikleriyle hala çalınıyor zevk ve hüzünle dinleniliyor.

Evet mazideki mendiller sevgi ve sadakatin düğüm yapıldığı bohçalardı. Yöre ve töreye göre de işlevi ve anlamı vardı. Üzerlerine nakış nakış sevdanın özü işlenmişti. Edepti, erkandı, namustu mendiller…

Kağıt ve ıslak mendiller çıktıktan sonra eski mendiller hayatımızdan çekildiler. Kağıt mendil, kağıt havlu, kağıt peçete gibi ürünler bez mendillerin pabucunu dama attılar. Şimdilerde kağıt mendilleri silme işini  bitirdikten sonra atıyoruz, zamanımızın aşkları ve dostluklarına benzer…

Çevre değişiyor, insanlar başkalaşıyor, kuşaklar arasında kopukluk derinleşiyor. İnsanlık doyumsuz bir aç gözlülükle yedikçe acıkıyor. Akçalı işler tüm değer ölçülerinin önüne geçti. Kerpiç duvarlı bahçeli evlerimizi (ne yazık ki adı kaldı) insan kokan sıcaklığını beton duvarlı evlerde bulamıyoruz ülkemize bakıyoruz, problemler, sorunlar ve çözümler tartışılmıyor, partilerimiz program proje tartışacağına kısır çekişmelerle zaman öldürüyorlar. Farklılıklarımızı zenginlik olarak değil, problemimiz haline getirdik. Saygı ve sevgiyi yitirdik.

Bu nedenle eskilerle dost ve ahbap olmaya etrafında dolaşıp onları hatırlayıp, onları tekrar sevmeye ve anlamaya, bir zamanlar kullandığımız ‘Mendil’i de bu manada hatırlayarak geçmişe yolculuk yaptık. Okuyucularımızı nostaljiye boğduğumuzun farkındayız ancak hatırlamayı ve hatırlatmayı da seviyoruz. Sizlerin söylediklerinizi de duyar gibiyiz;

Geçti mazi, çekme istikbale gam

Dem bu demdir, dem bu demdir dem bu dem.

Geçmişte ki güzellikleri unutmadan, gelecek endişesi duymadan mutlu ve huzurlu sağlıklı günler yaşamak niyazıyla…

YORUMLAR
DİĞER YAZILARI ANLAYANA!.. ”ZAMANA ATILAN İMZA” ÖMER BEDRETTİN UŞAKLI AZ KURU..! (Naci Konyar) KAPIN HER ÇALINDIKÇA…( Naci Konyar ) BİZ NEY’İZ… (Naci Konyar) HASTALIKLAR ÜSTÜNE (Naci Konyar) HAYDİ ABBAS! (Naci Konyar) “HAKLI HİSSETMEK” (Naci Konyar) “BİR SOHBET-İ ÇAY ÜZRE”(Naci Konyar) İlçemizde Geçmişten Günümüze İKİ MESLEK… (Naci Konyar) İHTİYARLIK ÜZERİNE… Naci Konyar GİDENLERİN ARDINDAN…(NACİ KONYAR) DEFİNECİLER… (Naci Konyar) YÜKSEKOKUL İÇİN YURT İSTİYORUZ… (NACİ KONYAR) AMASYA SEVDALILARI (NACİ KONYAR) GÜZEL ÜLKEMİN İNSANLARI TAŞOVA KÖPRÜSÜ SAĞLIK ÖLMESİN… “ÇAMBÜKÜ” BİZİM KÖYÜMÜZDÜR… ÇOCUKLUĞUMUZUN BAYRAMLARI… BİZİM TÜRKÜLER… DOSTTAN DOSTA… CUVAPÇI İLE SEÇİM SOHBETİ… “ÖNCE EKMEKLER BOZULDU” GAZETECİ SAYGI ÖZTÜRK BEY’LE SOHBET DENE PAZARINDAN BİR ANI… BİR RAMAZAN SOHBETİ… 6 ŞUBAT 2023 MİLAT OLSUN… YOK OLAN LOKANTALAR…. YIKIMIN ARDINDAN… DEPREM VE DAYANIŞMA… YÜREĞİMİZE DOKUNANLAR BİZ BÖYLE DEĞİLDİK… ‘EĞİTİME ADANMIŞ BİR ÖMÜR’ GÜNDEMİN SOHBETİ… ‘PORSUK’TAN VENEDİK’… BU DÜNYADAN ‘EMMİ’ GEÇTİ… BİLGE ANA-MEVLÜDE GENÇ… ‘BİLMEM HATIRLARMISIN’… ‘BİLMEM HATIRLARMISIN’… İBRİĞİ Mİ YAZALIM… ÇAMBÜKÜ’NÜ ANLAMAK… SAKLI SOKAKLARDA ANKARA ‘ORGANİZE OLMALI’… UNUTULMAYANLAR… RADYOLU GÜNLER LİYAKAT… ‘YAVAŞ KENTLER’ ‘ALTIN GİRDAP’ ÇEYİZ SANDIĞI… RECEP ABİ (POT RECEP) YOKSULLUĞUN ERDEMİ ÇOCUKLUĞUMUN RAMAZANLARI… İBNİ HALDUN’DAN GÜNÜMÜZE… HALDEN ŞİKAYET… ‘VALİ BEY’ ‘GAM-ZEDEYİM DEVA BULMAM’ İLÇEMİZİN RENKLİ SİMASI… TOPLUMSAL ÇEVRE… Sövgü Üzerine... İBRET PENCERESİNDEN… BİR ANI VE ÖĞRETMENLERİMİZ… ÜSKÜDAR’I HATIRLADIK… AMASYA VE ANIT AĞAÇLAR… SUSKUNLUĞUN GİZEMİ… ESKİYE BAĞLIYIZ … Ciğerlerimiz Yanıyor... ARILARLA DANS “MAZİ KALBİMDE BİR YARADIR”… İSMAİL ABİNİN ARDINDAN… EŞYALARIN DA DİLİ VARDIR… AMİRALLERİ KONUŞTUK… BİR ZEVK-İ TAHATTUR - GÜVERCİNLER YUNUS EMRE SOHBETİ… BİR İNSAN-I KAMİL ORD.PROF.DR. SÜHEYL ÜNVER… İKİ VALİ VE YANIT… BU ÜNİVERSİTELER BU GENÇLER BİZİM… ÜNİVERSİTE İLİM YUVASIDIR… 2020’NİN ARDINDAN… “ÖLÜLER ALTIN TAKMAZ” RUHSAL HİJYEN KAÇAK İÇKİ SORUNU… AŞIK TURGUT’UN ARDINDAN… DEVLET ADAMLARINA ÖĞÜTLER NOTLARIMDAN GÜNÜMÜZE CAHİLE İKBALİN HAZİN SONU Hatıra Defterinden... BİRLİKTE YENECEĞİZ BAYRAM MUHABBETİ HUKUKTA YANSIZLIK … HÜZÜNLÜ BAYRAM GÖNÜL VE HİZMET ADAMLARI… DİLENCİLER… MUHAYYEL SOHBET KÖY ENSTİTÜLERİNİN ANISINA… ÖĞRETMENLERİME… KÖYÜ BEKLEMEK… KADINLAR GÜNÜ SOHBETİ KORONA VİRÜS BELASI… FERHAT ŞİRİN FESTİVALİ 'İNSANLIĞIN SOLMAZ GÜLLERİ' BİR KAÇ KONU VE YORUM… EROZYON DEDE (Hayrettin Karaca) 10 OCAK SOHBETİ PTT Pijama, Terlik, Televizyon GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ADALETE GÜVEN Bir Başarı Hikayesi(!)... Tarım Ne Halde... Eğitim ve Hocalarımız Erik Dalı Faruk Başkan... KARA KAPLI DEFTERİMDEN… BUNLARI BİLELİM HES’LERE KARŞI ÇIKALIM BİR RAMAZAN GÜZELLİĞİ, SEHAVET SEÇİM SOHBETİ “ORDA BİR KÖY VARDI… UZAKTA” ELEKTRİĞİN FATURASI ÇAY MUHABBETİ “İYİ BİR İNSAN OLMAYA ÇALIŞIN” FOTOĞRAFLAR VE RESSAMLARIMIZ SOSYAL MEDYA ÖĞRENCİ ANDI HACI MUHSİN ŞAİRLERİN HAYATINDAN BİZ BÖYLE DEĞİLDİK ÜSKÜP’ÜN ÜNLÜLERİ…ŞARIK TARA NEŞE BİR HAFTA, HÜZÜN BİR ÖMÜR SÜRER TIBBI MÜMESSİLLER VE TIP BEYİTLERLE SOHBET GÜNCELLEŞME ÖZELLEŞTİRME ! ŞU MEKTEPLER OLMASAYDI HUKUKA UYMA BİLİNCİ HAYRIN VE İNSANLIĞIN HAYALİ ALİ RIZA ABİ ŞARKILAR BİZİ SÖYLER GÖNÜL AÇLIĞI HAK VE ADALET BETON SEVGİSİ MAHALLEMİZ RAMAZAN DUYGULARI “ZAMANLI DÜŞÜNCELER” REFERANDUM SOHBETİ EVET Mİ HAYIR MI? Hoş Sohbet Adamlar “KİRADA OTURUYORDU” “SİZ KİMİN KÖPEĞİSİNİZ?” KAMYONCULARIMIZIN HİKÂYESİ HAYVANLARI SEVMEK USANDIK… SAVARONA AYIBI ACIYA SAYGI VE ŞEHİT ÇOCUĞUNUN FERYADI AKADEMİSYENLER “HADİ GEL KÖYÜMÜZE GERİ DÖNELİM” MERAL AKŞENER-KENAN EVREN JAPON İŞİ – TÜRK İŞİ… ÇANAKKALE (Milli Ruh-Milli Şuur) ÇAKIR EMMİ… 80’LER… DANANIN KUYRUĞU KOPMASIN… PARİS TERÖRÜ… 769 BİN İŞSİZ ÜNİVERSİTELİ… GÜNÜMÜZ MEDYASI VE HOŞGÖRÜ… İSTANBUL’A DAİR… “GAZETE VE GAZETECİLİK” HAKSIZLIK YAPIYORSUNUZ… “İSLAMI 20 PENİYE SATMAK” RAMAZANI UĞURLARKEN… RAMAZAN ANILARI… 12 EYLÜLÜ YORUMLAMAK… RÜŞVET VE YOLSUZLUK… VALİ ÇÖKMEZ… BAŞKAN ADAYLARINA… SİVİL İTAATSİZLİK VE HOŞGÖRÜ… HALDEN ANLAMAK… İÇKİ ÜZERİNE… BİR TAHTA KAŞIK HİKÂYESİ… TAKSİM SENDROMU… GÜZEL BİR GÜN… BAKAN VE DİLEK… “NE MUTLU TÜRKÜM DİYENE” “ANKARA TAYFASI” 2B ARAZİLERİ VE GÖÇ… SEVGİLİLER GÜNÜ… MESLEĞE SAYGI… GAZETECİLER GÜNÜ… KEM ALET… BU GENÇLER BİZİM… MEDYANIN GÜNDEMİ… “TIP BU DEĞİL” GÖKDELEN’E HAYIR PLAKET SEVDAMIZ “SILA HİKÂYESİ…” KURBAN OLMAK ŞİİR GECESİNİN ARDINDAN… POLİTİKA VE SAVAŞA DAİR… DEVLET ADAMI… HİKMET LEVHALARI… BABALARI ANLAMAK ORTAK SEVDAMIZ TÜRKÇE… İÇİNİZE SİNDİ Mİ ?... SÜTÜNE VİCDANINA… GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE… KADINLAR GÜNÜ VE SAMİHA AYVERDİ DEDEMİN TAKVİMİ… EPDK NİÇİN VARDIR... HRANT İÇİN ADALET - EMEKLİYE SABRET... HES’LERE NİÇİN KARŞIYIZ... BOYACI SANDIKLARI... ÖZLEDİĞİMİZ BASIN... MAZİ VE HAL ÜZERİNE… MİLLİ GÜVENLİK DERSLERİ... KİMSE VAR MI...! HEZARFEN SANATÇI VEDAT GENÇTÜRK... “IŞIĞI YANAN EVLER” RAMAZANA DAİR.. KİM OLDUĞUNU BİLMEK… KARABEBEK... HÜRMET OLMAZSA... KİRLİ OYUNLAR... BİR ŞEHİT İLANI... EY SEÇMEN...! 2011...M.AKİF YILI YOKSULLUK... SARKOZY’NİN SAKIZI... TÜTÜN VE ŞEKER DÜNYA ALTINCISIYIZ...(!) “KAYIP İSTANBUL...” ‘ KANUN-I KADİM’E DÖNELİM’ DP’YE DAİR... SU ÜZERİNE AĞIT YAKMAK... GÜNÜN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ... ZAMAN GAZETESİ YAZARI HÜKÜMET MEYDANI.. AHİLİK UNUTULMASIN... KASABALARIMIZ... YATAĞINA KIRGIN IRMAKLAR... TAŞOVA BAMYA FESTİVALİ... AL SANA YÜKSEKOKUL(!)... BİRKAÇ KONU VE YORUM TEK SUÇLU ONLAR MI...? MÜRVET AGA… AİLE YAPIMIZI KORUYUNUZ… CUVAPÇI MEMET VE ANAYASA… GERGİNLİK ÜRETMEYELİM YETENEK SİZSİNİZ… BU MUDUR ÖZELLEŞTİRME… ECZANELER SIKINTIDA... GÜNDEME BAKIŞ… Sn. Valimiz... BİZ BÖYLE BİR MİLLET DEĞİLDİK... AÇILIMA BAKIŞ... UMUTLU PANEL(İ)... “ÜÇ NOKTA”… HOŞ BİR SADA… ARAP ŞÜKRÜ ÇEŞMESİ VEFA ve CİNDORUK… ‘APARTMANA NİÇİN HAYIR?...’ BİR PAZAR ÖYKÜSÜ… HIDIRELLEZ BORABOY GÖLÜNDE ŞİİR… ACI ZULÜM BİR HELİKOPTER TUTTUK.. ORDU VE SİYASET ÜÇ KATLI AHŞAP EVİMİZ… NE KA EKMEK O KA KÖFTE Mİ ?... ALİ RIZA PAŞALAR UNUTULMASIN… Rüşvet ve Yolsuzluk
Reklamı Geç
Advert