Taşova Net | Taşova Gazetesi - Son Dakika - Taşova Haberleri -
HV
19 MART Salı 14:18

SU ÜZERİNE AĞIT YAKMAK...

Naci Konyar
Naci Konyar
Giriş Tarihi : 30-01-2015 22:59

Bazı yaşlı köylülerimizin su içerken ki tavırlarına şahit olmuşsunuzdur. Özellikle ikram edilen suyu çömelerek ve diğer elini de başına koyarak içmeleri suya duyulan şükrün karşılığıdır. Su içenin ikram edene ‘su gibi aziz ol’ demesi su gibi bir nimeti verene duyulan minnet duygusunun ifade edilişidir.

         Atalarımız su yüzünden yurtlarını değiştirmişler, göçtükleri yerlerde de su mimarisinin değişik örneklerini vermişlerdir. Çeşmeler, şadırvanlar, su kemerleri atalarımızın yurt yaptığı toprakların bir çok yöresinde su kültürümüzün günümüze taşınan örnekleri olarak hala ben geçmişin yaşayan şahidiyim demeye devam ediyorlar.

         Su aynı zamanda bütün varlıkları meydana getiren dört unsur (anasır-ı Erbaa) hava, toprak, ateş ve sudan ibaret olduğu için şairler bu oluşun sırlarını çözme adına suyu şiirlerine konu yapmışlar, su üzerine türküler, ağıtlar, destanlar, kasideler yazmışlardır.

         Su üzerine yazılan şiirlere miyahiye adı verilir. En tanınan miyahiye Bursa’lı Hasip Efendinin miyahiyesidir. Hasip Efendi bu miyahiyesinde içimi hoş, safa ve serinlik bahşeden ve şifa veren Bursa sularını şiir diliyle anlatmıştır.

         Edebiyat tarihimizde de su üzerine yazılan su redifli kasidelerin en bilineni Fuzuli’nin ‘Su Kasidesi’ dir. Burada şairimiz sudan yola çıkarak Hz. Peygamberi anlatır. İnanışımıza göre var oluşun dört unsurunun her biri bir peygamberi temsil eder. Toprak Adem; ateş İbrahim; hava İsa; su da Hz. Peygamberdir. Peygamberimize alemlere rahmet denişi buradan gelmektedir.

         Halk irfanında akarsuyu bulandırmamak, su içene dokunmamak, suyu paylaşmak gibi suyun kutsal bir yeri vardır.

         Hayatın su gibi derbeder, başıboş, avare akıp gitmesi benzetmesi ile su bazen de şair diliyle geçip giden hayata hayıflanışı anlatır.

         Gezgin aşıkların uğradıkları köylerde çeşme başında su istedikleri köy güzeline vurulup türkü düzmeleri aşık edebiyatında sık görülen örneklerdendir.

         Türk filmlerinde de çeşme başları hep köy kızlarının testilerini doldururken dertleştikleri, yavukluları ile bakıştıkları mekan olarak gösterilmiştir beyaz perdede...

         Şairler ömrün geçmesini akarsuya benzetmişler, ömrün akıp gitmesinin önüne geçmek için de iksir aramışlardır. Bu iksir bengisu denilen ab-ı hayattır. Ab-ı hayat herkesin bulabileceği bir su değildir. Onu sadece Hızır ve İlyas Peygamberlerin içtiği söylenir.

         Bursalı şair Şaban Akbaba;

Yaşamın başlangıcında su var.

Bitişinde de su!...                         derken doğduğumuzda suyla yıkanarak dünyaya merhaba diyoruz, öldüğümüzde de su ile yıkanarak fani aleme arınarak gitmek için yıkanıyoruz diyerek hayatımızda suyun önemini ifade ediyor.

         Su ile ilgili şiirleri sadece edebi eserlerde aramayınız. Yolunuz Boraboy yaylalarına düşerse orada bulunduğu mevkiden ismini alan çeşmeler (pınarlar) görecek ve her pınarın ön yüzünde Ahmet Özsoy’un gönül şiirlerini okuyacaksınız.

         Ey pınar güzel pınar.

         Susuzluğum gider pınar.

         Her gelen buralardan.

         Su içer gider pınar.

        

         Günümüz şairleri sular için artık miyahiye yazmıyorlar. Sebiller, çeşmeler mazide kaldı. Sokakta oyun oynayan çocukların yanmış yüreklerini ferahlatacak çeşmeler yok artık köşe başlarında.

         Susayanlar çeşmeye değil, veresiye defteri tutan güler yüzlü bakkalların yerini alan, yüzünü hatırlayamadığımız kasiyerlerin bulunduğu marketlere yöneliyorlar; suyu tutsak eden bir pet şişeden içerek ferahlamak için...

         Evet eski zaman şairlerimiz suyu şiirin temel konularından biri olarak ele alıp onun üzerinde düşünüp teşbih ve mecaz gibi söz sanatlarıyla ona yeni anlamlar katarak su merkezli şiirler yazarken günümüz doğa severleri su üzerine şikayetname yazıyorlar.

         Çünkü zamanımızın suları sıkıntıda. Akarsularımız, su kullanım hakkı sözleşmeleri ile 49 yıllığına şirketlere satılan bir meta haline getirildi. Akarsularımızın kullanım hakkını satın alan şirketler, suyu ırmak yatağından alıp, borular ve beton kanallar içine hapsederek yaptıkları HES lerle doğanın dengesini bozdular. Irmak ve derelerimiz özgürce akamıyorlar.

         Yüreğine yeşilin ateşi düşen günümüz düşünürleri, çevreciler, doğa gönüllüleri, ırmaklarımız, derelerimiz üzerinde oynanan bu oyunu gördüler ve üstünde yaşadığımız toprak ve su tüm canlılarındır, kişi çıkarlarına teslim edilemez dediler.

         Bu oyunu görmeyenler, görmek istemeyenler ise ilerde karşılaşacakları manzarayı gördüklerinde şikayetname de yazsalar artık onları kimse okumayacak. Çünkü atı alan Üsküdar’ı geçmiş olacak.

         Doğasına, deresine, toprağına, ağacına, balığına, kanallarla tutsak edilen ırmağını görüp ona sahip çıkmayanların yazacağı tek şey bundan sonra olsa, olsa ağıt yakmak olacaktır.

         Ağıt da edebi bir türdür. Bu günkü sularımız için de ancak ağıt yakılabilir.

                   Sonra da kına...  

 


07.12.2010

YORUMLAR
DİĞER YAZILARI ”ZAMANA ATILAN İMZA” ÖMER BEDRETTİN UŞAKLI AZ KURU..! (Naci Konyar) KAPIN HER ÇALINDIKÇA…( Naci Konyar ) BİZ NEY’İZ… (Naci Konyar) HASTALIKLAR ÜSTÜNE (Naci Konyar) HAYDİ ABBAS! (Naci Konyar) “HAKLI HİSSETMEK” (Naci Konyar) “BİR SOHBET-İ ÇAY ÜZRE”(Naci Konyar) İlçemizde Geçmişten Günümüze İKİ MESLEK… (Naci Konyar) İHTİYARLIK ÜZERİNE… Naci Konyar GİDENLERİN ARDINDAN…(NACİ KONYAR) DEFİNECİLER… (Naci Konyar) YÜKSEKOKUL İÇİN YURT İSTİYORUZ… (NACİ KONYAR) AMASYA SEVDALILARI (NACİ KONYAR) GÜZEL ÜLKEMİN İNSANLARI TAŞOVA KÖPRÜSÜ SAĞLIK ÖLMESİN… “ÇAMBÜKÜ” BİZİM KÖYÜMÜZDÜR… ÇOCUKLUĞUMUZUN BAYRAMLARI… BİZİM TÜRKÜLER… DOSTTAN DOSTA… CUVAPÇI İLE SEÇİM SOHBETİ… “ÖNCE EKMEKLER BOZULDU” GAZETECİ SAYGI ÖZTÜRK BEY’LE SOHBET DENE PAZARINDAN BİR ANI… BİR RAMAZAN SOHBETİ… 6 ŞUBAT 2023 MİLAT OLSUN… YOK OLAN LOKANTALAR…. YIKIMIN ARDINDAN… DEPREM VE DAYANIŞMA… YÜREĞİMİZE DOKUNANLAR BİZ BÖYLE DEĞİLDİK… ‘EĞİTİME ADANMIŞ BİR ÖMÜR’ GÜNDEMİN SOHBETİ… ‘PORSUK’TAN VENEDİK’… BU DÜNYADAN ‘EMMİ’ GEÇTİ… BİLGE ANA-MEVLÜDE GENÇ… ‘BİLMEM HATIRLARMISIN’… ‘BİLMEM HATIRLARMISIN’… İBRİĞİ Mİ YAZALIM… ÇAMBÜKÜ’NÜ ANLAMAK… SAKLI SOKAKLARDA ANKARA ‘ORGANİZE OLMALI’… UNUTULMAYANLAR… RADYOLU GÜNLER LİYAKAT… ‘YAVAŞ KENTLER’ ‘ALTIN GİRDAP’ ÇEYİZ SANDIĞI… RECEP ABİ (POT RECEP) YOKSULLUĞUN ERDEMİ ÇOCUKLUĞUMUN RAMAZANLARI… İBNİ HALDUN’DAN GÜNÜMÜZE… HALDEN ŞİKAYET… ‘VALİ BEY’ ‘GAM-ZEDEYİM DEVA BULMAM’ İLÇEMİZİN RENKLİ SİMASI… TOPLUMSAL ÇEVRE… Sövgü Üzerine... İBRET PENCERESİNDEN… BİR ANI VE ÖĞRETMENLERİMİZ… ÜSKÜDAR’I HATIRLADIK… AMASYA VE ANIT AĞAÇLAR… SUSKUNLUĞUN GİZEMİ… ESKİYE BAĞLIYIZ … Ciğerlerimiz Yanıyor... ARILARLA DANS “MAZİ KALBİMDE BİR YARADIR”… İSMAİL ABİNİN ARDINDAN… EŞYALARIN DA DİLİ VARDIR… AMİRALLERİ KONUŞTUK… BİR ZEVK-İ TAHATTUR - GÜVERCİNLER YUNUS EMRE SOHBETİ… BİR İNSAN-I KAMİL ORD.PROF.DR. SÜHEYL ÜNVER… İKİ VALİ VE YANIT… BU ÜNİVERSİTELER BU GENÇLER BİZİM… ÜNİVERSİTE İLİM YUVASIDIR… 2020’NİN ARDINDAN… “ÖLÜLER ALTIN TAKMAZ” RUHSAL HİJYEN KAÇAK İÇKİ SORUNU… AŞIK TURGUT’UN ARDINDAN… DEVLET ADAMLARINA ÖĞÜTLER NOTLARIMDAN GÜNÜMÜZE CAHİLE İKBALİN HAZİN SONU Hatıra Defterinden... BİRLİKTE YENECEĞİZ BAYRAM MUHABBETİ HUKUKTA YANSIZLIK … OY MENDİL OYALI DA MENDİL HÜZÜNLÜ BAYRAM GÖNÜL VE HİZMET ADAMLARI… DİLENCİLER… MUHAYYEL SOHBET KÖY ENSTİTÜLERİNİN ANISINA… ÖĞRETMENLERİME… KÖYÜ BEKLEMEK… KADINLAR GÜNÜ SOHBETİ KORONA VİRÜS BELASI… FERHAT ŞİRİN FESTİVALİ 'İNSANLIĞIN SOLMAZ GÜLLERİ' BİR KAÇ KONU VE YORUM… EROZYON DEDE (Hayrettin Karaca) 10 OCAK SOHBETİ PTT Pijama, Terlik, Televizyon GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE ADALETE GÜVEN Bir Başarı Hikayesi(!)... Tarım Ne Halde... Eğitim ve Hocalarımız Erik Dalı Faruk Başkan... KARA KAPLI DEFTERİMDEN… BUNLARI BİLELİM HES’LERE KARŞI ÇIKALIM BİR RAMAZAN GÜZELLİĞİ, SEHAVET SEÇİM SOHBETİ “ORDA BİR KÖY VARDI… UZAKTA” ELEKTRİĞİN FATURASI ÇAY MUHABBETİ “İYİ BİR İNSAN OLMAYA ÇALIŞIN” FOTOĞRAFLAR VE RESSAMLARIMIZ SOSYAL MEDYA ÖĞRENCİ ANDI HACI MUHSİN ŞAİRLERİN HAYATINDAN BİZ BÖYLE DEĞİLDİK ÜSKÜP’ÜN ÜNLÜLERİ…ŞARIK TARA NEŞE BİR HAFTA, HÜZÜN BİR ÖMÜR SÜRER TIBBI MÜMESSİLLER VE TIP BEYİTLERLE SOHBET GÜNCELLEŞME ÖZELLEŞTİRME ! ŞU MEKTEPLER OLMASAYDI HUKUKA UYMA BİLİNCİ HAYRIN VE İNSANLIĞIN HAYALİ ALİ RIZA ABİ ŞARKILAR BİZİ SÖYLER GÖNÜL AÇLIĞI HAK VE ADALET BETON SEVGİSİ MAHALLEMİZ RAMAZAN DUYGULARI “ZAMANLI DÜŞÜNCELER” REFERANDUM SOHBETİ EVET Mİ HAYIR MI? Hoş Sohbet Adamlar “KİRADA OTURUYORDU” “SİZ KİMİN KÖPEĞİSİNİZ?” KAMYONCULARIMIZIN HİKÂYESİ HAYVANLARI SEVMEK USANDIK… SAVARONA AYIBI ACIYA SAYGI VE ŞEHİT ÇOCUĞUNUN FERYADI AKADEMİSYENLER “HADİ GEL KÖYÜMÜZE GERİ DÖNELİM” MERAL AKŞENER-KENAN EVREN JAPON İŞİ – TÜRK İŞİ… ÇANAKKALE (Milli Ruh-Milli Şuur) ÇAKIR EMMİ… 80’LER… DANANIN KUYRUĞU KOPMASIN… PARİS TERÖRÜ… 769 BİN İŞSİZ ÜNİVERSİTELİ… GÜNÜMÜZ MEDYASI VE HOŞGÖRÜ… İSTANBUL’A DAİR… “GAZETE VE GAZETECİLİK” HAKSIZLIK YAPIYORSUNUZ… “İSLAMI 20 PENİYE SATMAK” RAMAZANI UĞURLARKEN… RAMAZAN ANILARI… 12 EYLÜLÜ YORUMLAMAK… RÜŞVET VE YOLSUZLUK… VALİ ÇÖKMEZ… BAŞKAN ADAYLARINA… SİVİL İTAATSİZLİK VE HOŞGÖRÜ… HALDEN ANLAMAK… İÇKİ ÜZERİNE… BİR TAHTA KAŞIK HİKÂYESİ… TAKSİM SENDROMU… GÜZEL BİR GÜN… BAKAN VE DİLEK… “NE MUTLU TÜRKÜM DİYENE” “ANKARA TAYFASI” 2B ARAZİLERİ VE GÖÇ… SEVGİLİLER GÜNÜ… MESLEĞE SAYGI… GAZETECİLER GÜNÜ… KEM ALET… BU GENÇLER BİZİM… MEDYANIN GÜNDEMİ… “TIP BU DEĞİL” GÖKDELEN’E HAYIR PLAKET SEVDAMIZ “SILA HİKÂYESİ…” KURBAN OLMAK ŞİİR GECESİNİN ARDINDAN… POLİTİKA VE SAVAŞA DAİR… DEVLET ADAMI… HİKMET LEVHALARI… BABALARI ANLAMAK ORTAK SEVDAMIZ TÜRKÇE… İÇİNİZE SİNDİ Mİ ?... SÜTÜNE VİCDANINA… GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE… KADINLAR GÜNÜ VE SAMİHA AYVERDİ DEDEMİN TAKVİMİ… EPDK NİÇİN VARDIR... HRANT İÇİN ADALET - EMEKLİYE SABRET... HES’LERE NİÇİN KARŞIYIZ... BOYACI SANDIKLARI... ÖZLEDİĞİMİZ BASIN... MAZİ VE HAL ÜZERİNE… MİLLİ GÜVENLİK DERSLERİ... KİMSE VAR MI...! HEZARFEN SANATÇI VEDAT GENÇTÜRK... “IŞIĞI YANAN EVLER” RAMAZANA DAİR.. KİM OLDUĞUNU BİLMEK… KARABEBEK... HÜRMET OLMAZSA... KİRLİ OYUNLAR... BİR ŞEHİT İLANI... EY SEÇMEN...! 2011...M.AKİF YILI YOKSULLUK... SARKOZY’NİN SAKIZI... TÜTÜN VE ŞEKER DÜNYA ALTINCISIYIZ...(!) “KAYIP İSTANBUL...” ‘ KANUN-I KADİM’E DÖNELİM’ DP’YE DAİR... GÜNÜN DÜŞÜNDÜRDÜKLERİ... ZAMAN GAZETESİ YAZARI HÜKÜMET MEYDANI.. AHİLİK UNUTULMASIN... KASABALARIMIZ... YATAĞINA KIRGIN IRMAKLAR... TAŞOVA BAMYA FESTİVALİ... AL SANA YÜKSEKOKUL(!)... BİRKAÇ KONU VE YORUM TEK SUÇLU ONLAR MI...? MÜRVET AGA… AİLE YAPIMIZI KORUYUNUZ… CUVAPÇI MEMET VE ANAYASA… GERGİNLİK ÜRETMEYELİM YETENEK SİZSİNİZ… BU MUDUR ÖZELLEŞTİRME… ECZANELER SIKINTIDA... GÜNDEME BAKIŞ… Sn. Valimiz... BİZ BÖYLE BİR MİLLET DEĞİLDİK... AÇILIMA BAKIŞ... UMUTLU PANEL(İ)... “ÜÇ NOKTA”… HOŞ BİR SADA… ARAP ŞÜKRÜ ÇEŞMESİ VEFA ve CİNDORUK… ‘APARTMANA NİÇİN HAYIR?...’ BİR PAZAR ÖYKÜSÜ… HIDIRELLEZ BORABOY GÖLÜNDE ŞİİR… ACI ZULÜM BİR HELİKOPTER TUTTUK.. ORDU VE SİYASET ÜÇ KATLI AHŞAP EVİMİZ… NE KA EKMEK O KA KÖFTE Mİ ?... ALİ RIZA PAŞALAR UNUTULMASIN… Rüşvet ve Yolsuzluk
Reklamı Geç
Advert